Instituut voor Hoefkunde

Verscholen langs de Grift ligt het Instituut voor Hoefkunde.
Foto: Eric Westzaan

Wat verscholen langs de Grift liggen tussen Poortstraat en Bekkerstraat nog een paar relatief nieuwe gebouwen van de Rijksveeartsenijschool. Als je vanaf de Poortstraat door het hek gaat kom je als eerste het Instituut voor Hoefkunde tegen; eigenlijk een luxe naam voor een grote smederij met leslokalen. Het werd in 1916 gebouwd tijdens de laatste uitbreiding van het schoolterrein, toen begin twintigste eeuw de verschillende vakken zich specialiseerden en aparte instituten gingen vormen.Paarden zijn tot de komst van de motorische aandrijving erg belangrijk geweest in de maatschappij. Niet alleen in de landbouw, maar ook in het leger en bijvoorbeeld als trekdier in de stad; denk maar aan de paardentram en koets. Een groot deel van de behandelde patiënten op de Veeartsenijschool bestond dan ook uit paarden, en hoefkunde was een belangrijk vak.

Hoefsmid Van Horsen werd in 1873 aangetrokken om de Nederlandse achterstand in kennis op het gebied van hoefbeslag in te lopen ten opzichte van Duitsland en Frankrijk. Hij bleek een uitstekend kandidaat. Voor elk type hoef, gang en stand ontwikkelde hij hoefijzers en hij kon ook allerlei afwijkingen daarin verhelpen. Een deel van zijn werk is nog te bezichtigen; het Universiteitsmuseum van Utrecht bezit een uitgebreide en unieke collectie hoefbeslag.

Het praktijkonderwijs hoefkunde vond plaats in de smederij die was gevestigd aan de Biltstraat (nr. 162; later postkantoor en nu kinderopvang Polly), totdat in 1916 het nieuwe Instituut voor Hoefkunde gebouwd werd. Het pand bestond uit een grote hoefsmederij en leslokalen waarin college over hoefkunde werd gegeven. Uiteindelijk is de nieuwe locatie niet heel lang gebruikt. Al in 1968 vertrok het instituut naar de Uithof en werd het gebouw daarna tot 1980 door Anatomie gebruikt. Het pand is zelfs nog een tijdje gebruikt door de universitaire crèche ‘De Krakeling’, voordat het uiteindelijk is omgebouwd tot woonbestemming.

Mocht je denken dat met de komst van de automotor de kennis en kunde van paardenhoeven naar de achtergrond verdwenen is, dan heb je het mis. Nog steeds heeft Diergeneeskunde op de Uithof een smederij en deskundige hoefsmeden die de hoeven van paarden, pony’s en ezels onderzoeken en behandelen. Al gaat het tegenwoordig natuurlijk meer om huisdieren en paarden voor de sport en recreatie.

Werp een eerste blik op de collectie hoefbeslag