De roerige jaren tachtig

De krant oogt steeds professioneler

De stapel kranten uit het wijkkrantarchief van de jaren ’80-’89 is behoorlijk dik; van de meeste edities is minstens één exemplaar bewaard gebleven. Het geeft een mooi inkijkje in de ontwikkeling van de wijk: van een achterstandsbuurt met weinig sociale cohesie op weg naar een leefbare wijk. Dat ging niet zonder slag of stoot; er is heel wat voor vergaderd en gestreden. De artikelen doen daar verslag van in het decor van de zware bezuinigingen in de jaren tachtig, die tot op wijkniveau voelbaar waren.

Niet alleen de wijk maakt een flinke ontwikkeling door; ook de wijkkrant wordt in de jaren tachtig steeds professioneler. Van een eenvoudig vormgegeven A3-formaat met typemachineletters tot een mooie A4-krant, waarin nog maar af en toe met pen een foutje is verbeterd. Er komen zo’n acht kranten per jaar uit. De redactie plaatst in december 1986 een noodoproep om versterking, wat een mooi inkijkje biedt in het werk dat wordt verzet: stukjes schrijven, daarna uittikken op de typemachine, met schaar, lijm en lettersjablonen op een lichtbak de lay-out maken, waarna het geheel naar de drukker kan. Ons langstzittend redactielid Nico Holvast gaf gehoor aan die oproep en zit sinds januari 1987 in de redactie.

De wijkkrantredactie werkt in de jaren tachtig nauw samen met het ‘Wijkkomitee’ en de Wijkwinkel. De krant geeft bijvoorbeeld informatie over discriminatie en Nederlands leren. Opvallend is dat die artikelen af en toe ook in het Turks en (handgeschreven) Marokkaans verschijnen om deze bewoners in de wijk te bedienen.

Stadsvernieuwing

Wittevrouwen is aangemerkt als stadsvernieuwingsgebied omdat de (huur)woningen in Wittevrouwen kampen met een ernstige onderhoudsachterstand. De gemeente investeert in sloop en nieuwbouw, het opknappen van (huur)woningen, het straatbeeld en leefbaarheid. Begin jaren tachtig worden wijkverbeteringsplannen opgesteld. Er is veel inspraak én wantrouwen richting de gemeente; de plannen zijn op zich niet verkeerd maar bewoners zijn bang dat na opknappen de huurprijzen stijgen en voor huidige huurders niet meer te betalen zijn. Zo is te lezen: ‘700 gulden per maand, wie kan dat nou betalen?!’

Om de lijntjes met de wijk kort te houden richt de gemeente als experiment een Territoriale Organisatie (T.O.) op, die huist op de hoek van de Kleine Singel/Wittevrouwensingel. De T.O., ook wel ‘het voorportaal van het stadhuis’ genoemd, moet de besluitvorming van de gemeente versoepelen, maar slaagt daar volgens de wijkkrant lang niet altijd in.

Voor de uitvoering wordt in 1980 een ‘Bouwburo’ opgericht, gehuisvest op Bekkerstraat 120. Het Bouwburo helpt bewoners met het maken van verbouwingsplannen en het aanvragen van subsidie. De verbouwing komt maar langzaam op gang, totdat de ‘Aktieve Aanpak’ beter gaat lopen. Daarmee worden hele huizenblokken tegelijk verbouwd; de Klaverstraat start als eerste. Het upgraden van de wijk geeft een hoop overlast: ‘Wanneer zal het in Wittevrouwen nou eindelijk eens rustig worden: geen opengebroken straten, geen heimachines, geen buurman die dag en nacht bezig is zijn huis op te knappen… Nooit?’

In de wijkkrant van najaar 1987 zit een apart inlegvel met daarin informatie over de bezuiniging van 25 miljoen op de stadsvernieuwing, 15% van het budget. De bewonersgroep Bouwburo start een ‘aktie’, maar de subsidieregeling wordt toch uitgekleed. In 1989 wordt de 1000e bewoner die subsidie aanvraagt voor een verbeterplan in het zonnetje gezet. Tegelijkertijd bericht de wijkkrant over het sluiten van het Bouwburo, nu de meeste huizen zijn aangepakt.

Nieuwbouw

Naast het opknappen van woningen krijgt de wijk in dit decennium ook op diverse plekken nieuwbouw. Op het STIHO-terrein, in de Sint Janshovenstraat, Kapelstraat, Krijtstraat, Bekkerstraat en Alexander Numankade. Volgens de wijkkrant zijn de meeste wijkbewoners niet zo gelukkig met die nieuwbouw want ‘onze wijk is al zo volgebouwd’. Er staan kritische stukken in de wijkkrant over wat de gemeente met de inspraak van de bewoners heeft gedaan; de bewoners zijn ‘met een grote kater blijven zitten’. Maar er komen in ieder geval geen flats aan de Alexander Numankade.

Griftpark – Gifpark

In juli 1980 bericht de wijkkrant dat er gif ontdekt is in het Griftpark. Het park wordt afgezet met hekken en er wordt gestart met saneren. Maar de bodem blijkt veel vervuilder dan gedacht. Halverwege 1984 schrijft de wijkkrant voor het eerst over het plan voor een damwand in de grond, om het gif te isoleren. Bewoners zien liever dat het gif wordt verwijderd in plaats van geïsoleerd en richten een heus ‘Gifcomité’ op. Ze voeren wederom ‘aktie’ en nodigen in januari 1985 Tweede Kamerleden uit in het Griftpark, maar toch besluit minister Nijpels dat er een damwand komt en het gif wordt ‘ingesloten’. In 1987 is een deel van het park al gesaneerd en organiseert de gemeente een rondleiding voor de bewoners in het nieuwe groen. De wijkkrant: ‘Eindelijk kunnen we dan iets positiefs over het Griftpark schrijven’.

Lees meer over het tweede decennium van de wijkkrant en wat er in de wijk speelde en bekijk verschillende scans van oude kranten.

Door Boukelien Bos & Florien Willems