Participatie, zelf- en ‘samen’ redzaamheid, eigen verantwoordelijkheid; als het aan de overheid ligt zorgen we steeds meer voor onszelf, onze buren en onze leefomgeving. Nu alle media over elkaar heen buitelen over dit onderwerp, vraagt ook de wijkkrant zich af: hoe zitten wij erbij?

Door Addy de Meij en Marja van der Wees

Zo langzamerhand is iedereen bezig met de vraag hoe het nu verder moet. Het financieel bewustzijn neemt in hoog tempo toe: je bent werkloos en moet op de kleintjes letten, heb je een goed inkomen dan vraag je je af: hoe lang nog. Kosten nemen toe en speciale voorzieningen kwijnen weg: minder openbaar vervoer, minder zorg. In toenemende mate doet de overheid een beroep op onze zelfredzaamheid, rekent erop dat we oog hebben voor de kwaliteit van onze omgeving en omzien naar onze naasten. Wat zelfredzaamheid en ‘samen’ redzaamheid aangaat, heeft Wittevrouwen wel wat te bieden. Door de jaren heen zijn tal van initiatieven in de wijk ontstaan die goed beklijven. Te denken valt aan de Poortpoetsers, de wijkkrant, de website wittevrouwen.nl, de Bouwsteiger, het Wijkfeestcomité, de Bikkershof, de Plantenbakcommissie, straatfeesten … Alles voor het goede doel: een mooiere en schonere omgeving, we participeren ons suf.

Een wijkbewoner over zijn directe omgeving: “Er is wel een grens: ik ga geen prullenbakken schoonmaken. Maar als ik rotzooi op straat zie liggen, ruim ik dat op. Niet omdat ik zo’n brave burger ben, maar ik wil dat mijn omgeving er netjes uitziet, daar geef ik om.”

 

‘Begrippen als eigen kracht, invloed en participatie zijn de pepernootjes in overheidspublicaties’

Gemeente
Sinds de bezuinigingen een grotere rol spelen worden we om de oren geslagen met begrippen als participatie, invloed, eigen kracht, het zijn de pepernootjes in veel overheidspublicaties. Zo zijn onder de noemer Vernieuwend Welzijn in Utrecht sociaal makelaars aangesteld. Voor Noordoost is dat Wijk&Co: ‘Wijk&Co versterkt het zelforganiserend vermogen van de inwoners van Utrecht. Wij spreken mensen aan op hun eigen kracht en mogelijkheden om voor de buurt van betekenis te zijn’. Het gaat om geven en nemen, aldus de website van deze kersverse organisatie. Ook het Wijkgroenplan Noordoost is hier actief, projectleider Hans Booij: “De ideeën komen van de bewoners. Samen met ons werken ze die uit. Vervolgens zorgen de bewoners voor de uitvoering en, waar nodig, doen wij het zelf. Zo gaan we binnenkort het pleintje tussen de Poortstraat en de Griftstraat opknappen.”

 

Wittevrouwen
Maar hoe staat het met de bereidheid ook persoonlijke zorg en aandacht aan elkaar te besteden? En, willen we die zorg wel van onze naasten ontvangen? In de troonrede werd het begrip participatiesamenleving gelanceerd: ‘Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven’. Dat laatste lijkt ons in Wittevrouwen over het algemeen wel goed af te gaan, maar zorgen voor zieke of hulpbehoevende buren, daar lijken we wat terughoudender in. Het is veelzeggend dat men hier alleen anoniem iets over kwijt wil in de krant.

Een wijkgenoot: “Het is ingewikkeld. De zorg voor mijn familie heeft prioriteit. Dus breng ik wekelijks boodschappen en verse maaltijden voor in de vriezer naar mijn moeder die vijftig kilometer verderop woont.” Een andere bewoner: “Participeren? Ik ga ervan uit dat mijn omgeving niet bij de voordeur ophoudt. Dus als ik zie dat een lantaarnpaal het niet doet, bel ik de gemeente. En als ie het na vijf dagen nog niet doet, hebben ze een lastige aan me, want ik zeur net zo lang tot het geregeld is. En verder onderhoud ik drie boomspiegels.”

 

‘De buren hoeven ook weer niet alles op te knappen’

Veranderd
Met zijn 72 jaar kan deze bewoner ook wel het een en ander over vroeger vertellen: “Er waren meer sociale contacten, de mensen en vooral de vrouwen waren meer thuis dan nu. Was er iemand ziek, dan zorgde de buurt voor eten, de boodschappen werden gedaan en het huis gepoetst. Iedereen veegde zijn eigen stoepje en zorgde dat de omgeving er behoorlijk uitzag. Nu worden we door de bezuinigingen min of meer gedwongen naar elkaar om te kijken en dat schuurt soms … Er werd al veel van ons gevraagd: fulltime werken, een gezin draaiend houden, meehelpen op school, boodschappen doen, mantelzorgen … de tijden zijn veranderd. Zo’n vaart zal het niet lopen. De overheid moet blijven uitdragen dat aandacht voor elkaar de nieuwe leefstijl wordt, dat moet er langzaam inslijten. En de buren hoeven ook weer niet alles op te knappen.”

Bronnen:
http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=387471
http://www.participedia.nl/project/uitvoering-wijkgroenplan-noordoost
diverse bewoners, namen bij de redactie bekend
http://wijkenco.nl
de Volkskrant

 

 

Wie wast u straks – wie wast u straks’

 

De burgerkracht is niet overal gelijk, aldus een onderzoek van TNS Nipo in de Volkskrant. ’In de ene wijk zullen de buren eerder de poten uit hun lijf rennen voor de gehandicapte buurvrouw, in de andere buurt zal men eerder achteroverleunen. Hoe beter men elkaar kent, hoe groter de bereidheid iets voor elkaar te doen.’ Maar waar ligt de grens? De initiatiefgroep ‘Wie wast u straks – wie wast u straks’ vraagt Nederlanders op te staan en richting te geven: ‘Nederland sta op en stel een maatschappelijke norm: Wanneer u hulp nodig heeft bij uw persoonlijke verzorging – denk aan opstaan, douchen, toiletgang en aankleden -, dan heeft u op dit moment nog recht op professionele zorgverlening.(…) Stelt u zich eens voor dat de overbuurman u onder de douche zet, uw billen afveegt of uw katheterzak verwisselt, of dat uzelf die overbuurman bent!’

 

Maakt deze initiatiefgroep zich terecht zorgen? Wat de uitkomst van het regeringsbeleid zal zijn, is nog ongewis. In de tussentijd is het interessant om hier over na te denken en van gedachten te wisselen. En onze omgeving wellicht eens met een frisse blik te bezien.

 Reageren?

Wat vindt u? Doen we genoeg voor elkaar? Moeten we meer doen voor elkaar? Laat uw mening horen:  redactie@wijkkrantwittevrouwen.nl